Prawidłowy montaż rynny dachowej decyduje o sprawnym funkcjonowaniu całego systemu orynnowania. Błędy popełnione podczas wykonywania instalacji prowadzą do poważnych konsekwencji. Co warto wiedzieć przed przystąpieniem do pracy? Jak zamocować rynnę w poprawny sposób? Sprawdź!

 

Funkcje i rodzaje rynien dachowych

Rynna dachowa to jeden z głównych elementów systemu orynnowania. Ma postać rury o półotwartym przekroju. Najczęściej montowana jest wokół krawędzi dachu budynków. Jej zadaniem jest odbiór wody opadowej z pokrycia dachowego i następnie odprowadzanie jej do rury spustowej. Rynna działa na zasadzie grawitacyjnego spływu wody. Z tego powodu mocowana jest ze spadkiem w kierunku rury spustowej.

Na rynku dostępne są systemy orynnowania wykonane z różnych materiałów. Wyróżnia się:
Rynny PVC – wykonane są z wytrzymałego tworzywa sztucznego, które jest trwałe, odporne na działanie czynników atmosferycznych (w tym promieniowania słonecznego) oraz korozję. Dzięki niskiemu współczynnikowi chropowatości brud nie osadza się na dnie rynny.
Rynny z blachy powlekanej – wykazują dobre właściwości mechaniczne, odporność na obciążenia i zmienne warunki atmosferyczne. Dzięki specjalnym powłokom zabezpieczających są też odporne na korozję.
Rynny miedziane – wyróżniają się efektownym wyglądem, ale też wysoką jakością. Doskonale komponują się z budynkami o wysokim standardzie wykończenia lub obiektami zabytkowymi.
Rynny ocynkowane – są odporne na uszkodzenia mechaniczne i warunki atmosferyczne oraz pasują do różnych pokryć dachowych.
Rynny tytan-cynk – pod względem jakościowym podobne są do miedzianych, ale mają więcej wad, np. są mniej trwałe. Ze względu na chropowatą powierzchnię w rynnach osadzają się zanieczyszczenia.
Rynny aluminiowe – są odporne na czynniki atmosferyczne i korozję. Dodatkowo są dość lekkie, dzięki czemu nie obciążają dachu. Jednocześnie wyróżniają się wieloletnią trwałością.

 

Prawidłowy montaż rynien – dlaczego jest istotny?

Prawidłowo zamontowane rynny skutecznie odprowadzają wodę z dachu, co ma istotne znaczenie dla każdego budynku. Niepoprawnie zamocowana rynna powoduje:
● zaleganie wody w rynnach – obciąża to rynny, co może spowodować ich oderwanie lub wygięcie, z kolei w okresie zimowym zamarznięta woda prowadzi do powstawania rozszczelnień;
● gromadzenie się zanieczyszczeń w rynnach – powoduje niedrożność i obniża efektywne działanie całego systemu orynnowania;
● wypychanie elementów systemu orynnowania – w efekcie przyczynia się to do uszkodzenia całej instalacji.

Niewłaściwie wykonany montaż rynny niesie za sobą wiele poważnych konsekwencji. Wpływają one na nieprawidłowe działanie systemu orynnowania. W rezultacie może dojść do zalania elewacji i powstania zacieków. W najgorszym wypadku wilgoć spowoduje rozwój pleśni, grzybów i innych form korozji biologicznej. Trzeba też pamiętać, że zły montaż rynien może skutkować utratą gwarancji producenta.

 

młody mężczyzna, w niebieskim, roboczym stroju, mocuje plastikową rurę spustową do elewacji domu

 

Montaż rynny – co warto wiedzieć?

Montując rynny, przede wszystkim należy zawsze przestrzegać zaleceń producenta oraz trzymać się projektu orynnowania. Systemy różnią się od siebie i nie należy polegać wyłącznie na swoim doświadczeniu. Montaż zgodny z instrukcją daje gwarancję, że cała instalacja będzie działała niezawodnie przez długie lata. Ważną zasadą jest także uzwględnienie warunków montażu. Temperatura powietrza podczas prac nie powinna być niższa niż 5℃, ponieważ wpływa to na elastyczność rynny.

Dobór narzędzi do montażu rynien zależy do rodzaju materiału, z którego wykonane jest orynnowanie. Na pewno przydadzą się:
● drabina,
● poziomica,
● wkrętak,
● pilnik,
● wiertarka,
● metrówka,
● sznur mierniczy,
● sznurek traserski (lub zwykły),
● nożyce do blachy,
● młotek dekarski,
● brzeszczot ręczny.

Przed montażem rynny należy ustalić jej spadek w kierunku rury spustowej. Ogólnie przyjmuje się, że powinien on wynosić 3–5 mm na każdy metr bieżący. Dzięki temu woda będzie skutecznie odprowadzana do odpływu. W najniższym punkcie umieszcza się odpływ spustowy, który łączy rynny z rurami spustowymi.

 

fragment domu z plastikową rynną w kolorze grafitowym, widoczne mocowanie haków do krokwi dachu oraz połączenie z rurą spustową

 

Jak zamontować rynnę? Instrukcja krok po kroku

Mocowanie rynny to etap, od którego rozpoczyna się montaż całego systemu orynnowania.
Zakres prac obejmuje:
1. Montaż haków rynnowych
Hak rynnowy pełni funkcję wspornika rynny i zapewnia jej stabilność. Może być mocowany do: deski okapowej lub czołowej, krokwi (do górnej lub bocznej powierzchni), łat, ściany, specjalnej szyny lub bezpośrednio do dachówki lub blachy falistej. W zależności od miejsca montażu stosuje się różne rodzaje uchwytów do rynien, np. haki doczołowe, haki nakrokwiowe, haki rynnowe skręcone itp.

• Ważną kwestią jest wysokość montażu haków do rynny. Rynny powinny znajdować się w odpowiedniej odległości od dachu. Zamontowany na prawidłowej wysokości uchwyt gwarantuje, że woda spływająca z pokrycia dachowego trafi do rynny. W praktyce oznacza to, że powinna ona wystawać poza zakończenie dachu co najmniej do połowy. Z kolei linia przedłużająca płaszczyznę pokrycia powinna przechodzić ok. 1–2 cm nad rynną.
• Ponadto należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniego spadku rynny. Dobrą praktyką jest montaż dwóch skrajnych haków (usytuowanych najdalej i najwyżej w stosunku do poziomu odpływu) na odpowiednich wysokościach z zachowaniem wymaganego spadku, a następnie poprowadzenie między nimi sznurka. W ten sposób łatwo wyznaczyć położenie haków pośrednich.
• Jeżeli chodzi o rozstaw pomiędzy uchwytami rynnowymi, to standardowo wynosi on 60 cm. Jeżeli odstęp będzie większy, może to spowodować odkształcenia lub zniszczenie rynien. W przypadku orynnowania narażonego na znaczne obciążenia śniegiem i lodem rozstaw haków to 50 cm. Należy także pamiętać, że uchwyty nie mogą być oddalone od odpływów, łączników i narożników o więcej niż 15 cm.

2. Mocowanie rynny
Zanim rynny zostaną zamocowane, należy przyciąć je na odpowiednie długości i połączyć (dostępne są różne rodzaje łączników w zależności od systemu). Miejsca styków nie mogą jednak znajdować się w tym samym miejscu co haki. Podczas łączenia elementów należy pamiętać o zachowaniu dylatacji. Rynny narażone są bowiem na działanie skrajnych warunków pogodowych, w wyniku których wydłużają się i kurczą (zjawisko termicznej rozszerzalności). Sztywny montaż rynny powoduje powstawanie odkształceń i pęknięć.
W niektórych systemach należy wyciąć otwór w dnie rynny w miejscu, w którym będzie zamontowany odpływ. Jego średnica powinna odpowiadać średnicy rury spustowej. Samą rynnę mocuje się, wkładając ją najpierw w tylne, a później w przednie wywinięcie w przypadku haków doczołowych lub najpierw w przednie, a później w tylne wywinięcie, gdy używane są uchwyty nakrokwiowe.

Po założeniu rynien zakłada się denka na ich zakończenia. Warto również sprawdzić poprawność montażu, wykonując prosty test – wystarczy wlać wodę do rynny i obserwować, czy poprawnie spływa do odpływu. Jeżeli haki są niewłaściwie zamocowane, to na tym etapie łatwiej dokonać korekty ich położenia. Następnie przystępuje się do montażu rur spustowych i innych elementów orynnowania.

 

młody mężczyzna, na drabinie, w niebieskim stroju roboczym, mocuje rynnę do krokwi dachu, pokrytego grafitową blachą trapezową

 

Montaż rynien dachowych – najczęściej popełniane błędy

Mocując rynny, można popełnić różne błędy. Oto najczęstsze z nich:
● Zły rozstaw haków – obniża trwałość całego systemu orynnowania. Nieprawidłowo zamocowane haki powodują, że rynna się odkształca lub pęka pod naporem wody, śniegu czy lodu.
● Niepoprawna wysokość montażu uchwytów do rynny – umieszczone zbyt wysoko sprawiają, że woda może nie trafiać do rynny i zalewać elewację. Z kolei zamocowane za nisko stwarzają ryzyko uszkodzenia rynny przez zsuwający się z dachu śnieg.
● Niepoprawny montaż elementów rynny – po połączeniu elementów rynny powstaje w miejscu ich styku mały „schodek”, a woda powinna spływać po nim w dół. Jeżeli rynna zostanie zamocowana odwrotnie, woda będzie wciskać się między łączenia, co w efekcie zamarzania i rozmarzania prowadzi do utraty szczelności.
● Nieuwzględnienie zjawiska rozszerzalności termicznej rynien, zarówno metalowych, jak i plastikowych – brak dylatacji powoduje odkształcenia rynien.
● Brak staranności w montażu – jest to szczególnie istotne przy łączeniu rynien z łukami, odpływami i łącznikami, które stanowią najbardziej newralgiczne miejsca całego systemu. Zaniedbania w konsekwencji prowadzą do nieprawidłowego działania orynnowania.

Podsumowując: najważniejszą zasadą podczas montażu rynien, jak i pozostałych elementów orynnowania, jest zastosowanie się do instrukcji dostarczonej przez producenta. Ogólne zasady mocowania są podobne, jednak każdy system jest nieco inny.