Prawidłowa praca pompy ciepła w budynku mieszkalnym jest wynikiem poprawnie zaprojektowanej instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, precyzyjnego doboru pompy ciepła, właściwego montażu oraz należytej eksploatacji. W ramach poniższej publikacji skupimy się na etapach: wykonawczym oraz eksploatacyjnym instalacji z pompą ciepła. Pamiętajmy przy tym, że każda pompa ciepła powinna być zainstalowana przez wykwalifikowanego instalatora posiadającego specjalistyczną wiedzę i aktualne zezwolenia elektryczne do 1kV. Doradza polski producent pomp ciepła – firma Hewalex.
Zgodnie z koncepcją Europejskiego Zielonego Ładu: Po 2030 roku w miastach nie będzie możliwy montaż kotłów węglowych. Udział systemów grzewczych bazujących na prądzie w budynkach mieszkalnych do roku 2030 ma wynieść 40%. Po 2050 roku kotły zasilane gazem nie będą dopuszczone do montażu. Do 2050 roku udział systemów grzewczych bazujących na prądzie w budynkach mieszkalnych ma wynieść 50-70%. Rozważ wymianę kotła na pompę ciepła, która spełnia założenia elektryfikacji gospodarki oraz wykorzystuje odnawialne źródła energii.
Spis treści:
7 zasad prawidłowego montażu pompy ciepła
1. Wymagania prawne dot. kubatury oraz powierzchni kotłowni wg normy PN-EN 378-1:2018
Dla pomp ciepła typu split ustawodawca określa wymagania dotyczące minimalnej kubatury oraz powierzchni kotłowni, które wynikają z prowadzenia instalacji z czynnikiem chłodniczym w budynku. Wśród parametrów, w oparciu o które wyznaczamy minimalną kubaturę kotłowni wyróżnia się:
• Palność:
Palne, wybuchowe – grupa 3
Łatwopalne – grupa 2
Umiarkowanie łatwopalne – grupa 2L
Niepalne – grupa 1
• Toksyczność:
Niska toksyczność – grupa A
Wysoka toksyczność – grupa B
Oba parametry podawane są łącznie dla każdego z czynników chłodniczych.
Minimalna kubatura pomieszczenia
Minimalna kubatura pomieszczenia, przy której można zastosować pompę ciepła typu split o określonym napełnieniu, oblicza się wg wzoru:
Minimalna kubatura kotłowni [m^3 ] = (Napełnienie urządzenia [kg])/(Dopuszczalna toksyczność [kg/m^3])
Dopuszczalna toksyczność jest wartością stałą dla każdego z czynników chłodniczych i wynosi:
Czynnik | Grupa | Dopuszczalna toksyczność
R32 A2L 0,30 kg/m3
R410a A1 0,44 kg/m3
R134a A1 0,25 kg/m3
Przykład obliczeniowy:
Minimalna kubatura kotłowni [m^3] = (2,95 kg)/(0,44 kg/m^3 ) = 6,71 m^3
W pompach ciepła typu monoblok czynnik roboczy jest szczelnie zamknięty w ramach jednostki zamontowanej na zewnątrz budynku, w związku z czym nie dotyczą jej wymagania dot. minimalnej powierzchni kotłowni.
2. Przestrzeń robocza – jednostka zewnętrzna
Przy pompie ciepła kluczową rolę odgrywa przestrzeń robocza, która zapewnia odpowiednią cyrkulację powietrza oraz ułatwia prowadzenie czynności konserwacyjnych i serwisowych. Należy bezwzględnie przestrzegać minimalnych odległości między urządzeniem a innymi przegrodami i/lub urządzeniami, które dla każdego modelu pompy ciepła są opisane w dokumentacji technicznej. Jednostka zewnętrzna musi zostać zamontowana w przestrzeni otwartej w celu zapewnienia wymaganego przepływu powietrza oraz w sposób uniemożliwiający recyrkulację powietrza zewnętrznego. W przypadku zastosowania kaskady pomp ciepła (tj. od 2 do 6 jednostek) również należy przestrzegać wymaganych przestrzeni roboczych, tak aby zapewnić stabilną, jednoczesną pracę wszystkich urządzeń. Pompę ciepła, zgodnie z wymaganiami dot. przestrzeni roboczej należy wynieść 300 mm powyżej podłoża. Można to osiągnąć za pomocą konstrukcji (zgodnie z poniższym zdjęciem), posadowionej na utwardzonym i wypoziomowanym podłożu. W przypadku nierówności podłoża – można je w określonym zakresie niwelować za pomocą śrub regulacyjnych, zamontowanych u stóp podstawy. Ponadto pod jednostką zewnętrzną pompą ciepła należy zapewnić sprawny system drenażu (odprowadzenia kondensatu). W związku z tym, nie zaleca się montażu urządzenia nad chodnikami lub innymi ciągami komunikacyjnymi, które w okresie zimowym (szczególnie w zakresie temperatury na zewnątrz od -5°C do +5°C) mogą się oblodzić.
3. Przestrzeń robocza – jednostka wewnętrzna
W przypadku montażu jednostek wewnętrznych pompy ciepła typu split lub wybranych pomp ciepła typu monoblok również należy przestrzegać minimalnych odległości od przegród i/lub innych urządzeń, w celu ułatwienia montażu oraz prowadzenia czynności serwisowych. Jednostka wewnętrzna powinna zostać zamontowana w zamkniętym pomieszczeniu oraz powieszona na ścianie rurami wodnymi w dół. Jednostka powinna być zamontowana z dala od łatwopalnych cieczy oraz gazów jak i substancji żrących. Zaleca się montaż jednostki wewnętrznej w pobliżu sieci wodociągowej.
4. Dodatkowe zabezpieczenia
W sytuacji, gdy pompa ciepła jest posadowiona w miejscu, w którym istnieje zagrożenia spadającego lodu i śniegu oraz bezpośredniego opadu deszczu do parowacza warto rozważyć montaż dedykowanego daszku, ponad pompą ciepła. Dodatkowo zadaszenie zabezpiecza przewody zasilające oraz komunikacyjne przed zerwaniem.
5. Izolacja przewodów
Ze względu na straty ciepła wymaga się izolacji przewodów instalacji grewczej, a w szczególności odcinków prowadzonych na zewnątrz budynku.
6. Podłączenie przewodów elektrycznych
Pompa ciepła może być podłączona tylko i wyłącznie do prawidłowo działającej instalacji elektrycznej. Nie dopuszcza się zasilania pompy ciepła poprzez wtyczkę elektryczną.
Wyróżnikiem pomp ciepła firmy Hewalex jest zabudowana w jednostce wewnętrznej rozdzielnia elektryczna. Dzięki temu czas montażu urządzenia jest zdecydowanie krótszy, w porównaniu do innych jednostek konkurencji.
7. Pompa ciepła a hałas
Z działaniem pompy ciepła związana jest emisja hałasu, którego głównym źródłem są sprężarka oraz wentylator. W związku z tym przy montażu jednostki zewnętrznej zaleca się zachowanie następujących minimalnych odległości:
• 5m od zadaszenia, stropu zewnętrznego
• 3m od ściany budynku
• 4m od okien.
Dodatkowo należy pamiętać o drganiach generowanych przez pompę ciepła. W celu minimalizacji wibracji zaleca się wykonanie pętli na rurociągu chłodniczym lub kompensacji w formie syfonu.
3 zasady jak poprawnie eksploatować pompę ciepła
1.Zdalny monitoring i automatyczna diagnostyka
System zdalnego monitoringu oraz automatycznej diagnostyki pompy ciepła, typu EKONTROL firmy Hewalex, umożliwia pełną kontrolę nad pracą urządzenia. Zdalny monitoring w połączeniu z opieką techniczną 24/7 ze strony producenta gwarantuje natychmiastową reakcję w przypadku ewentualnej akcji serwisowej. Ponadto aplikacja mobilna umożliwia łatwe sterowanie urządzeniem w zakresie niezbędnych funkcji podstawowych, takich jak nastawa temperatury czy wybór trybu pracy. Dostęp do pełnego zakresu funkcji jest możliwy z poziomu przeglądarki internetowej w serwisie ekontrol.pl.
2. Przeglądy serwisowe
U producentów pomp ciepła występują zróżnicowane wymagania w zakresie przeglądów technicznych pomp ciepła. W firmie Hewalex, dzięki systemowi EKONTROL, nie są wymagane coroczne przeglądy pompy ciepła (w okresie trwania 5-letniej gwarancji), ponieważ urządzenie jest bardzo dobrze opomiarowane, co umożliwia zdalne diagnozowanie jego pracy. Akcje serwisowe przeprowadza się wyłącznie w uzasadnionych diagnostyką przypadkach.
3. Co w przypadku zaniku prądu?
Standardowym rozwiązaniem zabezpieczającym pompy ciepła typu monoblok przed zamarznięciem (a tym samym rozszczelnieniem skraplacza) jest zastosowanie czynnika niezamarzającego – glikolu. Instalacja glikolowa wymaga jednak dodatkowego wymiennika ciepła glikol-woda i dodatkowej pompy obiegowej.
W związku z tym jest to rozwiązanie, które generuje dodatkowe koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne (pompa ciepła pracuje na wyższym parametrze zasilania w celu pokrycia strat ciepła generowanych na wymienniku glikol-woda). Firma Hewalex wyszła naprzeciw danemu problemowi i zabezpieczyła pompy ciepła modułem PZ-HX, który przez 48h braku zasilania przetłacza czynnik grzewczy pomiędzy jednostką wewnętrzną a zewnętrzną pompy ciepła. Jest to innowacyjne rozwiązanie, które daje 100% pewności w zakresie ochrony przeciwzamrożeniowej.
